Chega, de volgende extreemrechtse onruststoker in Europa’s politieke crisis

De afgelopen jaren zien we opmerkelijke verschuivingen in het politieke landschap van Europa. Met de gestage opkomst van diverse rechts-extremistische bewegingen die steeds meer grip krijgen op de publieke opinie en het beleid in de verschillende Europese lidstaten. Naast de groei van de Partij voor de Vrijheid in Nederland, de Zweden Democraten, de Finnenpartij, Fratelli d’Italia en de nog altijd sterk aanwezige Alternatieve fur Deutschland (AfD) in Duitsland, is een van de meest opvallende voorbeelden van deze trend de opkomst van de Chega-partij in Portugal. 

Sinds de oprichting van de partij in 2019 heeft deze nu een nieuwe golf van aandacht gekregen vanwege haar ultranationalistische extreemrechtstse en euro sceptische agenda. De slogan van Chega, "God, land, familie en werk", roept herinneringen op aan de retoriek van autoritaire regimes uit het verleden, en weerspiegelt rechts-populistische idealen die wij herkennen uit Hongarije en Italië. Deze retorische strategieën lijken bedoeld te zijn om een gevoel van nationale trots en identiteit op te wekken en hebben in Portugal ook geleid tot beschuldigingen van xenofobie en intolerantie, met name gericht tegen de Roma-gemeenschap en andere minderheidsgroepen. Wat de partij nog controversiëler maakt zijn haar radicale beleidsvoorstellen, waaronder het voorstel om chemische of fysieke castratie in te voeren als straf voor zedendelinquenten zoals verkrachtingen en strenge quota's voor immigratie[1]. Deze voorstellen hebben niet alleen binnen Portugal, maar ook op internationaal niveau voor flink wat ophef gezorgd en hebben het debat over de grenzen van de politieke tolerantie weer aangewakkerd. 

Extreemrechts in Europa

In verschillende Europese landen is er sprake van een groeiend gevoel van ontevredenheid onder de bevolking. Deze context lijkt de weg vrij te maken voor populistische agenda’s die inspelen op de zorgen van burgers over kwesties als immigratie, economische ongelijkheid en sociale onrust. De opkomst van Chega en vergelijkbare partijen kunnen de Europese politiek verder destabiliseren, dat heeft op zijn beurt weer gevolgen voor de machtsverhoudingen binnen de Europese Unie. De komende verkiezingen van 6 tot 9 juni zullen een belangrijk ijkpunt zijn voor de unie. In de peilingen lijken anti-Europese partijen in 9 van de 27 lidstaten de grootste te worden (Oostenrijk, België, Tsjechië, Frankrijk, Hongarije Italië, Nederland, Polen en Slowakije) en op de tweede of derde plaats te komen in nog eens negen landen (Bulgarije, Estland, Finland, Duitsland, Letland Portugal, Roemenië, Spanje en Zweden). De grote winnaars bij zullen dan de European Conservatives and Reformists (ECR) en de Identity and Democracy (ID) group worden[2]. 

Met de toenemende groei van extreemrechtse bewegingen in Europa is het belangrijk voor dat deze ontwikkelingen nauwlettend worden gevolgd door beleidsmaker, onderzoekers en journalisten. En dat zij proberen te begrijpen hoe de politieke- en sociale dynamiek in de regio positief kan worden beïnvloed om de samenleving weerbaarder te maken tegen de grillen, onwaarheden en polariserende uitspraken van rechts-extremistische politici en bewegingen. 

Meer weten? Volg de opleiding Radicalisering en Terrorisme

De onderwerpen radicalisering, rechtsextremisme en de ontwikkeling van deze thema’s in Europa worden in onze Post-hbo opleiding Radicalisering en Terrorisme uitgebreid besproken. Wilt u meer informatie over onze opleiding ontvangen? Of wilt u zich direct inschrijven? Neem dan contact met ons op, of schrijf u in via het inschrijfformulier op de website.